Konferencja „Bezpieczna Budowa” – 17.04.2018r.

W dniu 17.04.2018r. w budynku Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie obyła się konferencja „Bezpieczna budowa”. Organizatorem konferencji był Urząd Dozoru Technicznego, Państwowa Inspekcja Pracy oraz Akademia Jana Długosza w Częstochowie.



Uczestników konferencji powitała Dziekan Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego dr hab. Małgorzata Makowska-Janusik. Z ramienia Urzędu Dozoru Technicznego zabrali głos Pan Marek Ćmiel Dyrektor oddziału terenowego z siedzibą w Katowicach, Pan Marek Krygier – Dyrektor biura w Częstochowie. Z ramienia Państwowej Inspekcji Pracy kilka słów wprowadzających powiedział zastępca Okręgowego Inspektora Pracy w Katowicach Janusz Grygierczyk oraz Kierownik Oddziału Częstochowa Nadinspektor Pracy Katarzyna Nogańska.

Pierwszym tematem konferencji była bezpieczna eksploatacja urządzeń ciśnieniowych wykorzystywanych w budownictwie. Prelegent dr inż. Grzegorz Katolik z częstochowskiego UDT na wstępie omówił schemat organizacyjny Urzędu Dozoru Technicznego, przedstawił obowiązujące akty prawne w zakresie dozoru technicznego: ustawę z dnia 21 grudnia 2000 o dozorze technicznym oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu. Prelegent omówił podział urządzeń ciśnieniowych ze względu na poszczególne typy, czyli stałe zbiorniki ciśnieniowe, przenośne zbiorniki ciśnieniowe oraz zbiorniki bezciśnieniowe przeznaczone do magazynowania cieczy palnych. Przedstawił typowe niebezpieczeństwa przy eksploatacji urządzeń ciśnieniowych używanych przy pracach budowlanych. Zwrócił również uwagę, na konieczność prawidłowego użytkowania butli gazowych, gdzie niewłaściwa eksploatacja oraz przechowywanie może doprowadzić rozerwania zbiornika i skutkować poważnym wypadkiem. Wskazywał również na obowiązek zgłoszenia urządzeń poddozorowych do właściwego terenowo oddziału UDT. Prelegent przekonywał, że odpowiednia konserwacja urządzenia zapewnia jego prawidłowe i bezpieczne działanie.

Kolejny prelegent, mgr inż. Wojciech Relidzyński z częstochowskiego oddziału UDT omówił urządzenia poddozorowe, których wykorzystywanie na dużych budowach staje się codziennością. Są to przede wszystkim żurawie samojezdne, żurawie przenośne (tzw. HDS), dźwigi budowlane, podesty ruchome, wózki jezdniowe podnośnikowe, wyciągi towarowe oraz żurawie wieżowe. Prelegent wskazywał, że eksploatujący urządzenie techniczne jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić organ UDT o każdym wypadku lub niebezpiecznym uszkodzeniu, w wyniku którego urządzenie nie nadaje się do eksploatacji, lub dalsza eksploatacja stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego, mienia lub środowiska. Osobą, które nie dopełnią powyższych postanowień grozi odpowiedzialność wykroczeniowa i karna, zgodnie z artykułem 64 i 65 ustawy o dozorze technicznym. Okazuje się, że głównymi przyczynami wypadków przy użytkowaniu urządzeń poddozorowych są: utrata stateczności, niewłaściwe ustawienie, posadowienie na niewłaściwym podłożu, niewłaściwa eksploatacja oraz praca w trudnych warunkach atmosferycznych.

Następny prelegent, mgr inż. Piotr Wosik, również z częstochowskiego UDT omówił nowe rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym. Datą, od której będą obowiązywać nowe przepisy będzie dzień 10 sierpnia 2018r., a co za tym idzie traci ważność rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym. Główne zmiany w rozporządzeniu to przede wszystkim koniec tzw. imiennych zezwoleń do obsługi wózków jezdniowych. Zgodnie z rozporządzeniem, aby móc kierować wózkiem jezdniowym podnośnikowym, trzeba będzie zdać egzamin teoretyczny i praktyczny przed komisją UDT. Dotyczy to również osób, które ukończyły szkolenie kierowców wózków jezdniowych podnośnikowych przed datą obowiązywania rozporządzenia. Minister przewidział okresy przejściowe, w zależności od daty uzyskania kwalifikacji. Natomiast na pozostałe typy wózków jezdniowych (unoszące, naładowne i ciągnikowe) nie będzie wymaganych dodatkowych kwalifikacji o ile osoba będzie posiadała prawo jazdy co najmniej kat. A lub wyższą.

Ostatnim prelegentem z Urzędu Dozoru Technicznego był mgr inż. Piotr Krajcer, który przedstawił działania, jakie UDT prowadzi z zakresu certyfikacji. Podstawowymi działaniami  UDT-CERT są: certyfikacja systemów zarządzania na zgodność z normami ISO 9001, 14001, 18001, certyfikacja wyrobów, personelu i efektywność energetyczna. Przykładem może być certyfikacje personelu. UDT wydaje certyfikaty imienne, tzn. poszczególnym osobom (spawacze, zgrzewacze, lutowacze itp.), jak również firmom, które wytwarzają, remontują, modernizują np. rurociągi, zbiorniki bezciśnieniowe lub niskociśnieniowe, zbiorniki ciśnieniowe, kotły parowe lub wodne i wiele innych. UDT wykonuje również różnego rodzaju ekspertyzy techniczne, zlecone przez producentów lub użytkowników urządzeń czy instalacji.

Kolejnym prelegentem, tym razem z ramienia PIP oddział w Częstochowie był dr hab. inż. Jarosław Krzywański. Tematem wykładu była bezpieczna eksploatacja rusztowań budowlanych. Prelegent zwracał szczególną uwagę na fakt, że nie każdy może przeprowadzić czynności montażu i demontażu rusztowań. Taka osoba powinna odbyć szkolenie i zdać egzamin przed komisją IMBiGS w Warszawie, oraz posiadać stosowny wpis w książce operatora. Montaż i demontaż rusztowania należy przeprowadzić zgodnie z instrukcją producenta lub projektem budowlanym. Podczas montażu i demontażu należy wyznaczyć strefę niebezpieczną, w której nie powinny znajdować się osoby postronne. Rusztowanie przed oddaniem do użytkowania powinno mieć również odbiór przez np. kierownika budowy, odnotowany w protokole odbioru technicznego lub dzienniku budowy. Należy pamiętać, że wszystkie prace na wysokości wymagają odpowiednich zabezpieczeń przed upadkiem np. szelki bezpieczeństwa wraz z oprzyrządowaniem.

Następny prelegent z ramienia częstochowskiego oddziału PIP, mgr inż. Grzegorz Cudak przybliżył słuchaczom najczęstsze przyczyny wypadków podczas montażu i eksploatacji rusztowań budowlanych. Okazuje się, że najczęstszym przyczynami wypadków są: nieużywanie, niewłaściwe stosowanie środków ochrony indywidualnej, demontowanie urządzeń zabezpieczających np. balustrad, brak właściwej komunikacji, wchodzenie w strefę niebezpieczną, spożywanie alkoholu w pracy. Inspektor poruszył również problem przyzwyczajeń mieszkańców zabudowy osiedlowej, gdzie przeprowadzane są prace budowlane. Mieszkańcy nie zwracają uwagi na oznaczenia lub wygrodzenia stref niebezpiecznych i bardzo często w nich przebywają, np. skracając sobie drogę do domu. Inspektor zwracał uwagę na właściwe zabezpieczenie prac na wysokości poprzez montaż dodatkowych urządzeń, np. siatki ochronne przy chodnikach czy przejściach, aby zminimalizować ryzyko uderzenia przez spadający przedmiot.

Kolejnym prelegentem, tym razem z ramienia AJD był mgr Artur Lipowicz, wykładowca przedmiotów zawodowych na kierunku BHP. Tematem wykładu była koordynacja prac na budowie. Okazuje się, że duże projekty budowlane niosą ze sobą wiele problemów związanych z koordynacją prac. Uczestnikami projektu budowlanego jest przede wszystkim, Inwestor, Inspektor nadzoru, Generalny wykonawca, Wykonawca i Podwykonawcy. W zależności od wielkości przedsięwzięcia struktura może być o wiele bardziej rozbudowana, jeżeli chodzi o ilość wykonawców i podwykonawców, a co za tym idzie, ilości osób w poszczególnych dniach może być diametralnie różna. W przypadku, gdy mamy wielu wykonawców danego projektu, istnieje obowiązek wyznaczenia koordynatora ds. bhp. Należy pamiętać, że wyznaczenie koordynatora nie zwalnia poszczególnych wykonawców i podwykonawców (pracodawców) zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ostatnim prelegentem konferencji z ramienia AJD był mgr inż. Andrzej Nowak, wykładowca przedmiotów zawodowych na kierunku BHP, prezes OSPSBHP oddziału w Częstochowie oraz wiceprezes Zarządu Głównego OSPSBHP, a także biegły z zakresu bhp w Sądzie Okręgowym w Częstochowie. Tematem wykładu była analiza wybranych przykładów wypadków przy pracy, profilaktyka i identyfikacja zagrożeń. W ustalaniu przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy pomocna będzie metoda TOL, czyli przyczyny techniczne, organizacyjne i ludzkie, dodatkowo zadając wielokrotne pytania dlaczego. Prelegent omówił wiele wypadków przy pracy, w tym np. upadek z konstrukcji sufitu podwieszanego, który to nie jest przewidziany do obciążenia masa ciała pracownika, używanie jako zblocza koła od roweru, wypadek podczas prac pod liniami wysokiego napięcia, czy przykłady niewłaściwego ustawienia rusztowania w miejscu, gdzie występują różnice wysokości oraz wiele innych ciekawych przykładów. Warto analizować i reagować na zdarzenia potencjalnie wypadkowe. Właściwa analiza i wyciągnięcie odpowiednich wniosków będzie służyła zapobieganiu wypadkom w przyszłości.

Na zakończenie konferencji Dyrektor Instytutu Techniki i Systemów Bezpieczeństwa dr inż. Marcin Sosnowski podziękował wykładowcom i uczestnikom szkolenia. W związku z dużym zainteresowaniem konferencją obiecał wspólnie z przedstawicielami UDT i PIP kontynuację tego typu przedsięwzięć.

Autor tekstu: Tomasz Igielski